Op 4 juni 2024 ondertekenden de minister van Mobiliteit en de koning de nieuwe Code van de openbare weg, maar pas op 1 september 2026 treedt de nieuwe code in werking.
Op die datum vervangt de Code van de openbare weg het Koninklijk besluit van 1 december 1975 betreffende het algemeen reglement op de politie over het wegverkeer en het gebruik van de openbare weg, doorgaans “Wegcode” genoemd.
Gezien de verdeling van de bevoegdheden op mobiliteitsvlak, wordt de Code van de openbare weg aangevuld met drie regionale codes die die de geregionaliseerde bepalingen bevatten. Deze codes, die later gepubliceerd zullen worden, treden tegelijkertijd in werking op 1 september 2026.
De termijn van ongeveer twee jaar voor de inwerkingtreding van de nieuwe Code van de openbare weg is bedoeld om voldoende tijd te voorzien voor de nodige aanpassingen, voornamelijk op het gebied van regelgeving, IT en onderwijs, die voortvloeien uit de herziening van het koninklijk besluit van 1975.
De Code van de openbare weg gaat vergezeld van een zeer gedetailleerd verslag aan de koning. Er werd ook een pagina volledig gewijd aan de nieuwe regelgeving ontwikkeld : https://www.wegcode.be/nl/code-van-de-openbare-weg.
Waarom een nieuwe Code?
De Wegcode dateert van 1975 en sindsdien meerdere keren gewijzigd in een poging rekening te houden met de voortdurende veranderingen op vlak van verkeersveiligheid en mobiliteit die voorbije halve eeuw kende (opkomst van de elektrische fiets en step, ontwikkeling van gedeelde auto’s zoals carpoolen en autodelen, enz.).
Enerzijds was het hoogtijd om de soms onvolledige of verouderde regels bij te werken en anderzijds de regelgeving op een meer coherente manier te herstructureren.
Een beter leesbare en coherente tekst
Het belangrijkste doel van de nieuwe Code van de openbare weg is ervoor zorgen dat elke weggebruiker, ongeacht zijn leeftijd of opleidingsniveau, begrijpt wat er van hem verwacht wordt en onduidelijkheden vermijden. Een voortdurende zorg: informatie plaatsen waar men die verwacht te vinden.
Daarom werden meerdere bepalingen geordend volgens gebruikerscategorieën, voornamelijk met betrekking tot hun plaats op de openbare weg. Afhankelijk van hun vervoerswijze kunnen weggebruikers dus gemakkelijker de regels terugvinden die van toepassing zijn op de delen van de openbare weg die zij gebruiken.
Veel regels die voorheen verspreid waren in de code, zijn gehergroepeerd. Dit is bijvoorbeeld het geval voor de regels die van toepassing zijn op groepen, of het nu gaat om groepen voetgangers, fietsers, bromfietsers, motorrijders of ruiters. Voorrangsregels zijn ook samengebracht in een geheel van bepalingen. De toegangs- en verkeersregels op bepaalde specifieke openbare wegen, zoals voetgangerszones, woonerven of voorbehouden wegen, zijn vastgelegd in een uniforme structuur.
Het hoofdstuk over verkeersborden werd grondig herzien om de borden te moderniseren, nieuwe toe te voegen en hun betekenis duidelijker te maken. Er zijn nieuwe symbolen, conform het Verdrag van Wenen, gebruikt om het gebruik van tekst en de daaruit voortvloeiende begripsproblemen te vermijden.
Alle weggebruikers een eerlijke plaats op de openbare weg geven, actieve mobiliteit bevorderen en verkeersveiligheid verbeteren
Het is essentieel om opnieuw na te denken over de manier waarop de openbare weg wordt gedeeld om zo de plaats die aan elke weggebruiker wordt gegeven opnieuw in evenwicht te brengen. In overeenstemming met de klimaatdoelstellingen is het meer dan noodzakelijk een kader te creëren waarin actieve en duurzame mobiliteit zich in alle veiligheid kunnen ontwikkelen.
Met essentiële maatregelen op vlak van verkeersveiligheid, zal de Code van de openbare weg een extra instrument zijn om de doelstelling van het terugdringen van het aantal zwaargewonden en verkeersdoden op onze wegen te bereiken. De nieuwe code zal de veiligheid van iedereen verbeteren, vooral die van de zwakke weggebruikers.
Meer info
Belangrijkste wijzigingen in de Code van de openbare weg voor weggebruikers
