Het bouwen van een skatepark of padelvelden. Vogelhuisjes plaatsen met aangesloten camera's. Het organiseren van riksjaritten voor de ouderen. Verfraaiing van het viaduct in street art mode. Maak een sociaal netwerk in Oudergem. Of een muziekkiosk bouwen. De ideeën van de gedeelde begroting raken alle burgers en alle buurten.
De bewonersvergadering had drie thema's gekozen en het minste wat we kunnen zeggen is dat ze de projectindieners hebben geïnspireerd. "Over het algemeen is er een goed evenwicht tussen de drie thema's, met misschien een licht voordeel voor de milieu- en sociale thema's," merkt Marine Vande Pitte op. "Het gemiddelde budget van de projecten is 48.000 euro. De goedkoopste kost 500€ en we hebben er 10 die het plafond van 165.000€ bereiken".
Tijdens de stemming kan elke stemmer zoveel projecten kiezen als hij of zij wilt totdat het totaalbedrag van de gedeelde begroting is bereikt, d.w.z. 520.845 euro. "Een beetje zoals een mand die je vult," zegt Maxime de Kerchove. "De projecten die de meeste stemmen krijgen, worden de pro- jecten die vanaf 2022 door de gemeente zullen worden uitgevoerd".
Gezien de bedragen die zij vertegenwoordigen, zullen niet alle projecten worden verkozen. "Alle gekozen projecten zullen echter worden uitgevoerd. Als u belangstelling hebt voor een project, of omgekeerd, als u het ene project boven het andere wilt verkiezen, is het dus belangrijk te stemmen".
De twee jongste projectindieners zijn 10 jaar oud
De bewoners beslissen over alles, van a tot z
De gedeelde begroting van Oudergem is wat wij een "participatieve begroting" noemen. Dit is een algemene term waarachter soms zeer verschillende regelingen schuilgaan.
"De meeste begrotingen die zich-zelf "participatief" noemen, zijn niet erg participatief en zijn meer een kwestie van subsidiëring", legt Marine Vande Pitte uit. "Het komt inderdaad zelden voor dat burgers volledige controle hebben over het project: vaak behoudt de politieke macht de uiteindelijke beslissingsbevoegdheid. En de projecten die worden geselecteerd, krijgen financiering om te worden uitgevoerd door de projecteigenaar zelf, vaak een vereniging".
De gedeelde begroting van Oudergem is rechtstreeks geïnspireerd op wat in grote pionierssteden als Parijs en Madrid wordt gedaan.
"In Oudergem hebben de inwoners rechtstreeks inspraak in de gemeentelijke begroting. Zij beslissen over alles, van A tot Z: zij zijn het die de projecten voorstellen, zij stemmen en zij beslissen hoe het geld wordt uitbesteed. Zij spelen dus bij uitstek een politieke rol zonder de minste tussenkomst... van politici!"
De gedeelde begroting van Oudergem heeft twee unieke kenmerken in Europa: het zijn de burgers zelf die de regels bepalen, via de Vergadering van Inwoners, en bovenal zijn het de burgers die over de begroting beslissen en vooral, het staat open voor alle inwoners vanaf de leeftijd van 10 jaar. "We wilden er een echt instrument van maken voor democratische pedagogie, en het werkt duidelijk". De twee jongste projectindieners zijn... 10 jaar oud!