Mijnheer de voorzitter,

Dames en heren schepenen,

Mijnheer de burgemeester,

Geachte collega's,

Uit een recente studie in Wallonië is gebleken dat de moeilijkheden op school sinds de covid-19-crisis alleen maar groter worden, waardoor 46% van de tieners kampt met schooluitval als gevolg van het afstandsonderwijs en er bij 64% van hen sprake is van motivatieverlies.

Een jaar geleden nam de gemeente ongekende maatregelen ten aanzien van haar inwoners en de sectoren die het zwaarst door de covid-19-crisis waren getroffen, waaronder haar leerlingen, met:

Mijn vragen luiden dus als volgt:

Ik dank u voor uw antwoorden.

Stéphanie PAULISSEN

Gemeenteraadslid - DéFI

Dag mevrouw het gemeenteraadslid,

Ik dank u voor uw vragen, die de aandacht vestigen op een belangrijke kwestie in de context van de gezondheidscrisis, namelijk de ondersteuning van leerlingen in moeilijkheden.

Om te beginnen wil ik de evaluaties overlopen van de verschillende elementen van uw vraag.

Op te merken valt dat de gemeente Oudergem alleen verantwoordelijk is voor de basisscholen. Binnen dit kader hebben onze leerlingen het geluk gehad (behalve in uitzonderlijke gevallen van sluiting van klassen of scholen) dat ze altijd naar school zijn kunnen komen. We stellen dan ook geen bijzonder motivatieverlies vast bij onze leerlingen.

Op het vlak van schooluitval echter merken we dat een groot deel van onze leerlingen te maken krijgt met zware en grote moeilijkheden. Sinds de lockdown stellen we immers vast dat er opmerkelijke niveauverschillen zijn tussen de leerlingen van eenzelfde klas. Een van de factoren van dit niveauverschil houdt waarschijnlijk verband met de houding van de gezinnen tijdens de lockdown: sommige ouders hebben soms enorme inspanningen geleverd om hun kinderen te begeleiden met hun schoolwerk, terwijl andere ouders daarvoor niet over de nodige middelen beschikten.

Terwijl dit opvallende niveauverschil tussen leerlingen al vóór covid-19 een trieste realiteit was die kenmerkend is voor het schoolsysteem in Franstalig België, moeten onze teams nu het hoofd bieden aan een situatie die nog veel ernstiger is.

Wat betreft "de levering van schoolboeken en educatieve boeken aan 1.360 leerlingen die op onze scholen zijn ingeschreven".

We hebben er destijds voor gekozen, toen we helemaal niet konden vermoeden dat de pandemie zo lang zou duren, om aan onze leerlingen niet zozeer schriften en handboeken maar veeleer spelletjesboeken te leveren. We hadden de bedoeling de leerlingen uit te nodigen om te lezen, het contact met de gezinnen te onderhouden en zorg te dragen voor onze leerlingen. Net zoals met de blog die we destijds hebben bijgehouden, wilden we de lockdown niet nog zwaarder maken met schooltaken maar hadden we de intentie gezinnen uit te nodigen om van de lockdown gebruik te maken om ervaringen uit te wisselen (in dit geval literaire ervaringen) en de natuurlijke nieuwsgierigheid van kinderen te blijven voeden aan de hand van boeken.

Gelet op de vele positieve reacties die we hebben gekregen, valt niet te betwisten dat het experiment nuttig en rendabel is geweest en van een zeer groot aantal gezinnen bijval heeft gekregen.

Toen na de paasvakantie bleek dat de lockdown nog niet voorbij was, hebben we onze strategie herzien daar ze slechts voor korte tijd wenselijk was.

Het doet ons genoegen hier te kunnen getuigen van het mooie succes van dit initiatief dat we destijds "Coup de pouce" hebben genoemd en dat ten goede is gekomen aan alle leerlingen in Oudergem, groot en klein, Nederlandstaligen en Franstaligen.

Met meer dan 300 inschrijvingen was het initiatief een groot succes. Hoewel het om een gedurfde actie ging op het vlak van ambities (vooral daar de actie in een recordtijd werd opgezet), hebben we geen grote problemen ondervonden en hebben we aan bijna alle vragen kunnen voldoen.

Deze actie gaf voorrang aan de meest kwetsbare kinderen en we hebben daarbij de hulp van de leerkrachten ingeroepen die hun rol perfect hebben vervuld.

Er zijn echter ook twee schaduwkanten: enerzijds maken we ons geen illusies en beseffen we dat dit beperkte aantal lesuren (bijna privélessen), hoe waardevol ook, niet voldoende was om vele maanden van lockdown te compenseren; anderzijds was er het vrij hoge absenteïsme van de ingeschreven leerlingen (bijna 40%), dat we echter hebben gecounterd door de vele telefonische oproepen van onze teams en het opvissen van leerlingen in moeilijkheden die zich niet hadden ingeschreven.

De gemeente heeft dit jaar vier extra taakleerkrachten aangeworven (één per schoolcentrum) om leerlingen in moeilijkheden te helpen. In dit verband hebben we vergaderingen gehouden met de teams van taakleerkrachten en met de onderwijsteams om het te verrichten werk en de aan de kinderen te geven steun zo goed mogelijk af te bakenen. In dit kader hebben we ervoor gekozen de leerlingen niet uit hun klas te halen, maar hen ofwel extra tijd te geven (na het gewone lesrooster), ofwel extra hulp in de klas (met de steun van een tweede leerkracht in co-onderwijs).

De resultaten van de regeling zijn echter wisselend geweest om verschillende redenen, waaronder de uitzonderlijke situatie, de moeilijkheid om effectief samen te werken wanneer contact verboden of sterk beperkt is, en het ernstige tekort aan leerkrachten.

Niettemin zijn de moeilijkheden waarmee we dit jaar werden geconfronteerd in meer dan één opzicht leerzaam geweest en in het licht van de successen die ook zijn geboekt (meer bepaald met het bijzondere systeem dat in het scholencentrum Les Marronniers is opgezet), zullen we binnenkort waarschijnlijk een nieuw en doeltreffend systeem op poten kunnen zetten waarmee we de valkuilen kunnen vermijden in verband met remediëring zoals die gewoonlijk wordt toegepast.

Momenteel denken we samen met onze schooldirecties, onze pedagogisch adviseur en onze orthopedagoog na over een gemeenschappelijke strategie die we kunnen volgen voor de begeleiding van onze leerlingen tijdens het schooljaar 2021-2022.

In 2020 heeft de vzw Le Pavillon via de Franse Gemeenschapscommissie een bedrag van € 40.000 ontvangen om de schoolondersteuning te ondersteunen en te versterken.

Dankzij deze financiering kon voor 6 maanden een leraar wiskunde en Frans worden aangeworven om de tieners die naar Le Pavillon komen, bij te staan.

De vooruitzichten voor het jaar 2021-2022 zijn de volgende:

Perspective.brussels heeft meerdere projectoproepen gelanceerd voor collectieve schoolondersteuning. Het tweede project is een project van schoolondersteuning dat is aangepast aan en gericht op jongeren in precaire situaties, voor wie het risico groter is dat ze de school voortijdig verlaten. Deze projecten moeten buiten de school worden uitgevoerd en worden ondersteund door een vzw.

Het kandidaatsdossier moet worden ingediend tegen 15 juni 2021 en het project zal lopen voor de komende drie jaar, van 01/01/2021 tot 31/12/2024.

Le Pavillon zal samen met de dienst Preventie reageren op de projectoproep.

We hebben beslist om de huiswerkschool te versterken door een halftijds animator niveau B aan te werven die de afwezigheid komt opvangen van vrijwilligers (waarvan de meesten ouder zijn dan 65 jaar) die tijdens de pandemie niet meer naar de huiswerkscholen kwamen. Deze animatrice werkt sinds september 2020 en gaat van de ene naar de andere huiswerkschool naargelang de behoefte aan versterking.

We hebben het werkrooster van een van onze animatrices uitgebreid (van 1/2 VTE tot 4/5 VTE); zij is belast met de begeleiding van de ouders van kinderen wat betreft de opvolging van hun schoolparcours. We stelden inderdaad vast dat kinderen in de eerste en tweede klas van de lagere school, die niet door hun ouders werden gevolgd, het risico liepen om grote achterstand op te lopen in hun leertraject. Deze animatrice organiseert ook bijeenkomsten met de moeders om hen te helpen de schoolagenda te lezen en de kinderen te begeleiden bij het lezen en schrijven. Deze actie is momenteel veelbelovend, daar ouders hierdoor proactiever worden en mee de verantwoordelijkheid opnemen voor de scholing van hun kind.