Interpellatie van de inwoners - Wet van 15 december 1980
Mevrouw France De Staercke neemt het woord namens de inwoners die de interpellatie ondertekend hebben.
Mijnheer de burgemeester,
Geachte leden van het college,
De inwoners van Oudergem vragen u in de huidige zorgwekkende context het college van burgemeester en schepenen te kunnen interpelleren.
Gelet op het ontstaan van een maatschappelijke crisis als gevolg van de gezondheidscrisis;
Overwegende dat de COVID-19-crisis en de lockdownmaatregelen geleid hebben tot de stilstand van zowel de formele als de informele economie;
Gelet op de lange sluitingsperiode van de handelszaken en de annulering van culturele en artistieke activiteiten met zware gevolgen voor duizenden werknemers die zich reeds in een precaire toestand bevonden waaronder de mensen zonder papieren;
Gelet op de maatregelen van de verschillende regeringen - uitstel van de uitzettingen, verlenging van de winterperiode en de verschillende tegemoetkomingen die nuttig zijn maar ontoereikend om het leed van de gezinnen en alleenstaanden te verzachten;
Overwegende dat de gezondheidssituatie en de collectieve uitdaging waarmee alle inwoners van onze gemeente momenteel geconfronteerd worden, vragen om eenzelfde antwoord voor allen, los van hun administratieve situatie;
Overwegende dat de personen zonder een verblijfsvergunning, zoals de rest van de bevolking, toegang moeten hebben tot mondmaskers, opsporing en tracing en dit zonder risico op vervolging door de Dienst Vreemdelingenzaken;
Overwegende dat sinds de lockdown de asielaanvragen tijdelijk bevroren zijn en dat de inschrijvingsmodaliteiten om de aanvragen in te dienen, gewijzigd zijn maar dat de bevelen tot verlaten van het grondgebied wel blijven komen en dit terwijl de grenzen gesloten zijn en het luchtverkeer quasi onbestaand is, wat leidt tot een bijkomende administratieve druk en een extreme kwetsbaarheid van de getroffen groep;
Overwegende dat de staat de personen zonder papieren of verblijfstitels en de asielaanvragers door dat optreden in de illegaliteit drijft;
Overwegende dat veel asielaanvragers geen plaats hebben in de opvangcentra omdat er onvoldoende zijn en dat als gevolg van de beslissing van de staatssecretaris voor Migratie om geen hulp meer te bieden aan de personen die niet ondergebracht zijn in een van de officiële centra voor asielaanvragers, deze personen geen recht hebben op enige maatschappelijke en juridische hulp en slechts een beperkte toegang tot de gezondheidszorg;
Overwegende dat de regularisatie van deze personen die reeds in onze gemeente verblijven en werken, de hele maatschappij ten goede komt: met betrekking tot de COVID-19-pandemie betekent deze regularisatie dat zij toegang krijgen tot ons systeem van sociale bescherming en, op termijn, een reguliere job kunnen vinden, toegang kunnen krijgen tot een woning en een volledige schoolloopbaan voor hun kinderen;
Overwegende ten slotte dat gelijkheid, hoeksteen van onze maatschappij én onontbeerlijk voor haar voortbestaan, tijdens deze periode van gezondheidscrisis dus nog zwaarder onder druk staat;
Overwegende dat de gemeente Oudergem zichzelf op 1 maart 2018 uitgeroepen heeft tot gastvrije gemeente, aansluitend op de solidariteitsacties die de gemeente reeds opgezet had en waardoor een nieuw perspectief geopend werd van een inclusievere maatschappij waarin het gemeentelijk niveau een sleutelrol speelt, zo dicht mogelijk bij haar inwoners en in een nauw contact met de andere bevoegdheidsniveaus;
Overwegende dat meerdere actoren van de gemeente Oudergem betrokken zijn bij de ondersteuning van personen zonder verblijfstitel wat aantoont dat de band tussen de verschillende bevoegdheidsniveaus inwoners en politici dichter bij elkaar kunnen brengen;
Verzoeken wij de gemeenteraad om:
- De federale overheden te verzoeken om alle uitzettingsprocedures en aanvragen tot afgifte van bevelen om het grondgebied te verlaten (BVG) te schorsen tijdens de coronaepidemie;
- De federale regering ertoe aan te zetten om de wereldwijde epidemie van het coronavirus (COVID-19) te erkennen als "uitzonderlijke omstandigheden", zoals vermeld in artikel 9bis van de Wet van 15 december 1980, om de situatie te regulariseren van de personen zonder papieren die reeds voldoende lang op ons grondgebied aanwezig zijn om hun uitzetting naar een vreemd land te beschouwen als een onmenselijke behandeling rekening houdend met het feit dat hun leven reeds stevig verankerd is in onze gemeente of ons grondgebied en om hen zo toegang te geven tot de nationale gezondheidsdiensten, de sociale prestaties, bankrekeningen, arbeidsovereenkomsten en huurovereenkomsten;
- Er bij de federale regering op aan te dringen om de wet van 15 december 1980 te wijzigen (wet betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen) met vaststelling van objectieve, duidelijke en transparante regularisatiecriteria die toelaten de in artikel 9bis van de wet van 15 december 1980 bedoelde verblijfstitel toe te kennen. Deze criteria zullen gehanteerd moeten worden door een onafhankelijke commissie in het kader van een enkele en sructurele procedure;
- De federale overheden te verzoeken om alle OCMW's van het land te steunen door het leefloon (LL) ten belope van 90% (in plaats van 70%) te vergoeden om hen toe te laten de dringende omstandigheden van het terrein aan te pakken;
- De gewestelijke overheden te verzoeken om de capaciteit van de opvangparcours te verhogen voor nieuwkomers en voor budgetten te zorgen die zijn afgestemd op de uitdaging om bij te dragen aan de maatschappelijke en socio-professionele inschakeling van de nieuwkomers, om het aanleren van een landstaal en het deelnemen aan een opleiding in burgerzin aan te moedigen;
- En ten slotte alle bevoegdheidsniveaus te verzoeken om bijzondere aandacht te schenken aan minderjarigen wat betreft hun schoolopleiding, huisvesting, levensomstandigheden en mentale gezondheid.
De heer Didier Gosuin, burgemeester, antwoordt namens het college.
Dames en heren,
Mijnheer de voorzitter,
Beste collega’s,
Eerst en vooral wil ik, namens het college, de dagelijkse inzet toejuichen van talrijke inwoners en groepen voor de personen zonder papieren.
De huidige gezondheidscrisis is uitzonderlijk qua omvang en gevolgen. Niet enkel op sociaal en economisch vlak is er sprake van een noodtoestand. Ze brengt voor zowel de individuele burger als de samenleving uitdagingen mee in alle aspecten van het dagelijks leven. De overheden en dus ook de gemeente - die zich bij uitstek op het lokale niveau situeert - moeten oog hebben voor alle gevolgen van de crisis en voor alle burgers en/of sectoren die erdoor worden getroffen.
Deze crisis brengt economisch gevestigde situaties aan het wankelen, zet op school verworven kennis op de helling, maakt werknemers die zonder werk zitten kwetsbaar en duwt al wie het vóór de uitbraak van de epidemie al moeilijk had in de vergeethoek.
De gezondheidssituatie en de collectieve uitdaging van de lockdown waarmee alle inwoners van onze gemeente geconfronteerd werden en nog steeds worden, vragen om eenzelfde antwoord voor allen, los van hun administratieve situatie;
Ik herinner eraan dat verschillende actoren van de gemeente Oudergem betrokken zijn bij de ondersteuning van personen zonder verblijfstitel met de medewerking van de gemeentelijke overheden sinds vele jaren en dat de gemeente Oudergem sinds 1maart 2018 uitgeroepen is tot gastvrije gemeente.
Gelijkheid, hoeksteen van onze maatschappij én onontbeerlijk voor haar voortbestaan, staat tijdens deze periode van gezondheidscrisis nog zwaarder onder druk.
De gemeente Oudergem verbindt er zich dan ook toe om de federale staat te verzoeken om, zolang de crisis duurt, vreemdelingen die enkel in overtreding zijn met de verblijfswetten, niet langer vast te houden en af te zonderen omdat het vanuit een menselijk oogpunt niet aanvaardbaar is deze procedures tijdens een wereldwijde gezondheidscrisis voort te zetten.
De gemeente Oudergem zal zich echter niet scharen achter uw verzoek om automatisch en onvoorwaardelijk de situatie te regulariseren van de personen zonder papieren die zich op ons grondgebied bevinden. Een regularisatie zonder procedure is onmogelijk. Dat zou hoogst onrechtvaardig zijn.
De gemeentelijke overheden staan echter wel achter het principe van een snelle regularisatie, maar binnen een bepaald kader, op basis van duidelijke criteria die in de wet vermeld zijn. De huidige crisis verhindert dergelijke regularisaties niet, telkens op een individuele basis, met naleving van een werkelijke procedure en door een onafhankelijke commissie.
Wij vragen dan ook om in de wet de criteria voor individuele regularisaties vast te leggen om te beantwoorden aan de verwachtingen van de vreemdelingen die hier illegaal verblijven terwijl ze reeds geruime tijd op het Belgisch grondgebied verblijven, er gestudeerd hebben, enz.
Wij vragen dan ook de opname van zes duidelijke en nauwkeurige criteria voor de toekenning van de verblijfstitel in artikel 9bis van de wet van 15 december 1980 (betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen:
- stateloosheid
- verblijf in België van meer dan 5 jaar
- geslaagd zijn in een beroepsopleiding en de uitoefening van een beroep in een sector waar er een tekort aan arbeidskrachten is
- het feit kinderen te hebben die al meer dan twee jaar bij ons een lagere of secundaire schoolopleiding volgen
- de onmogelijkheid om terug te keren naar hun land van herkomst wegens omstandigheden los van hun wil
- de onmogelijkheid om terug te keren naar hun land van herkomst op straffe van schending van hun fundamentele rechten
Deze criteria zullen gehanteerd moeten worden door een onafhankelijke commissie in het kader van een enkele en structurele procedure.
Ten slotte zal de gemeente Oudergem alle bevoegdheidsniveaus verzoeken om bijzondere aandacht te schenken aan minderjarigen wat betreft hun schoolopleiding, huisvesting, levensomstandigheden en mentale gezondheid.
